Czucie głębokie
Wrażenia proprioceptywne informują nas o naszych ruchach i pozycji ciała.
Propriocepcja, niczym wewnętrzne oko, informuje nas:
- gdzie w przestrzeni znajduje się całe nasze ciało oraz jego części;
- w jakim położeniu względem siebie znajdują się części naszego ciała;
- jak bardzo i jak szybko rozciągają się nasze mięśnie;
- jak szybko przemieszcza się nasze ciało w przestrzeni;
- jakie jest nasze wyczucie czasu;
- z jaką siłą pracują nasze mięśnie;
Informacje te są niezbędne przy wykonywaniu przez nas jakiegokolwiek ruchu. Zależą od nich nasze odruchy, reakcje automatyczne i działania zaplanowane (praksja). Samoświadomość, jaką zyskujemy dzięki propriocepcji, pozwala nam działać, niezależnie od tego, czy gramy na skrzypcach, zjeżdżamy na nartach, czy przygotowujemy sałatkę albo uczymy się jeździć na trzykołowym rowerku, chcemy podwędzić ciastko czy napisać recenzję książki.
Propriocepcja to zmysł pozycji lub zmysł mięśniowy. Jego receptory znajdują się przede wszystkim w mięśniach i skórze, ale także w stawach, więzadłach, ścięgnach i tkance łącznej. Bodźcem, który oddziaływuje na te receptory jest rozciąganie ... Nawet w bezruchu docierają do nas informacje proprioceptywne, których sobie nie uświadamiamy ... Wrażenia prprioceptywne odbierane przez mięśnie są ściśle związane zarówno z układem dotykowym, jak i przedsionkowym. Propriocepcja pomaga zintegrować wrażenia dotykowe i ruchowe. Ze względu na ich współzależność profesjonaliści często mówią o przetwarzaniu dotykowo-proprioceptywnym oraz przedsionkowo-proprioceptywnym.
Dyskryminacja dotykowo-proprioceptywna odnosi się do jednoczesnych wrażeń dotykowych i położenia ciała. Owa zdolność jest niezbędna przy tak zwykłych zadaniach jak ocenianie ciężaru szklanki mleka czy też trzymanie ołówka podczas pisania.
Dyskryminacja przedsionkowo-proprioceptywna odnosi się do jednoczesnych wrażeń położenia głowy i ciała podczas ruchu. Potrzebna jest na przykład przy rzucaniu piłką lub wchodzeniu po schodach.
Do czego potrzebna jest propriocepcja?
... Pozwala nam płynnie chodzić, szybko biegać, nieść walizkę, siedzieć, stać, rozciągać się i leżeć. Jest źródłem naszego bezpieczeństwa emocjonalnego, ponieważ wtedy, gdy możemy ufać swojemu ciału, czujemy się pewnie i bezpiecznie.
Carol Stock Kranowitz “Nie-zgrane dziecko”